Türkiye’de sağlık sistemindeki en önemli sorunlar nelerdir?
Ülkemizdeki sağlık merkezlerinin başında hastaneler, aile sağlık merkezleri, diyaliz merkezleri, veremle savaş merkezleri gelmektedir. Sağlık sistemimizdeki önemli sorunlardan biri, sağlık merkezlerindeki sağlık çalışanlarının sayısının azlığı.
İnsanların bilinçlenmesi ile hızla yükselişe geçen Psikoloji, Psikologların deli doktoru olarak bilinmekten çıktığı zaman daha fazla hastanelerde kendisine yer bulacaktır. Bu algıyı yıkmak ve hastanelerde daha aktif hale getirmek zorunludur.
Beslenme, çağımızın hastalıklarından obezite ile beraber gündeme gelse de aslına bakılırsa insanın var oluşundan bu yana önemini gittikçe arttıran bir bilim dalı. Beslenme bilimi, yapılan çalışmalar neticesinde kendisini sürekli yeniliyor fakat hastanelerde bir diyetisyen başına düşen hasta sayısından ötürü birçok hastaya yeterli miktarda tedavi uygulanamıyor.
Fiziksel tedavi, özellikle Romatoloji fizik tedavi kliniklerinde ilaçtan bile daha etkili bir yöntem olarak göze çarpıyor. Fakat; ne yazık ki sadece bir adet fizyoterapist çalıştıran devlet ve özel hastaneler mevcut.
Aile sağlık merkezleri projesi çok iyi bir uygulama olmasına rağmen orada çalışan aile hekimleri ve hemşireler dışında, fizyoterapistlerin ve psikologların da bulunması gerekmektedir.
Sağlığı tehdit eden 10 temel sorun!
Dünya Sağlık Örgütü, sağlığımızı tehdit eden temel sorunları saptadı.
• Zayıflık,
• Korunmasız cinsel ilişki,
• Yüksek tansiyon,
• Tütün,
• Uyuşturucu ve alkol,
• Sağlıksız su,
• Hıfzıssıhha,
• Yüksek kolesterol,
• Demir eksikliği
• Obezite...
Önlem alınmazsa 2020 yılına kadar, tütünden kaynaklanan ölümün 9 milyon, aşırı kilo ve obezitenin neden olduğu ölümün 5 milyon olacağı tahmin ediliyor.
Rapora göre, bu sağlık tehditlerinin hepsi, dünya çapında her yıl meydana gelen 56 milyon ölümün yaklaşık yüzde 40'ını ve sağlıklı yaşam yılı kaybının 3'te 1'ini oluşturuyor.
Zenginler ve fakirler arasındaki gelir dağılımındaki çarpıcı eşitsizliğe de değinilen rapora göre, sağlık tehditleri yükünün çoğu gelişmekte olan ülkelerden kaynaklanıyor. Fakir ülkelerdeki yaklaşık 170 milyon çocuk, özellikle besin ihtiyacı nedeniyle düşük kiloluyken, orta ve yüksek gelirli ülkelerdeki 1 milyondan fazla genç aşırı kilolu veya obez.
Kuzey Amerika ve Doğu Avrupa'da yaklaşık yarım milyon insan her yıl aşırı kilodan (obezite) kaynaklanan hastalıklardan ölüyor.
Rapor, coğrafya ve sağlıkta kaydedilen ilerlemelere dayanarak dünyayı 14 farklı bölgeye ayırıp, her bölgedeki en önemli sağlık tehdidini ve başarılabilen sağlıklı yaşam süresindeki kazanımları inceliyor. Başlıca sağlık tehditleri, Afrika'nın pek çok ülkesindeki zayıflık ve korunmasız cinsel ilişkiden Kuzey Amerika, Doğu Avrupa ve Japonya gibi Doğu Pasifik gibi gelişmiş ülkelerdeki tütün kullanımı ve yüksek tansiyona kadar değişiklik gösteriyor.
Sorunlar ve müdahaleler
Dünya Sağlık Raporu'nda, sağlığı tehdit eden 10 temel sorunun bölgeden bölgeye kesin etkileri ve bu tehditleri azaltmak için uygulanabilecek modellere yer verildi.
1. Rapora göre, zayıflık, Afrika'da gerçekleşen 14 ölümden yaklaşık 1'inin nedeni. Kötü beslenme ise gelişmekte olan ülkelerdeki bütün çocuk ölümlerinin yarısından fazlasına neden oluyor. Kötü beslenme ve etkilerini azaltmanın en etkin yolu, vitamin A, çinko ve demir gibi destekli beslenme programlarının etkin kılınması.
2. Birçok cinsel ilişki, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon tehditlerine sebep oluyor. Raporda, bunun önlenmesi için basın aracılığıyla sağlığın iyileştirilmesi, gönüllü danışmanlığı ve testleri, okul temelli AIDS eğitimi, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların tedavisi, HIV virüsü taşıyan annelerin tedavisi, antiretroviral terapinin değerlendirilmesi ve müdahalelerin birleştirilmesi'' uyarıları yapılıyor.
3. Sağlığı etkileyen 10 tehditten biri olan yüksek tansiyonun da dünyada 7,1 milyon ölüme neden olduğu tahmin ediliyor. Felçlerin yaklaşık yüzde 92'sine ve kalp krizlerinin yüzde 40'ına yüksek tansiyon neden oluyor. Yüksek kolesterol ise yaklaşık 4,4 milyon ölümün sebebi. Raporda, besinlerdeki tuz oranlarını azaltma, diyet gıdalarını azaltma, fiziksel faaliyeti teşvik etme, meyve ve sebzenin fazla tüketimi ve sigaranın azaltılması gibi müdahaleleri geliştirmek için ülkeleri politikalar ve programlar geliştirmeye teşvik etmek gerektiği belirtiliyor.
4. Tütün kullanımının ise yine dünyada çok sayıda ölüme neden olduğu vurgulanan rapora göre, tütün reklamcılığının yasaklanması, sigara paketlerindeki uyarılar, kapalı yerlerde tütün kullanımının kontrolü, tütün ürünlerinde yüksek vergiler, sağlık eğitimi ve sigarayı bırakma programlarını kapsayan müdahalelerin artması gerekiyor.
5. Dünya çapında ölümlerin yüzde 3.1'ine sağlıksız su, hıfzısıhha ve hijyen neden oluyor. Kısa dönemde, değerlendirilen en maliyetli ve etkin strateji, sağlıksız suyun enfeksiyonlardan arındırılması.
6. Demir eksikliği ise tahminen 2 milyar insanı etkileyen ve doğum, doğum sonrası ölüm ve çocuk gelişiminde olumsuz etkileri olan dünyadaki en yaygın beslenme eksikliği. Dünya çapındaki ölümlerin yüzde 1,5’i, bütün erkek ölümlerinin yüzde 1,3’ü, kadın ölümlerinin yüzde 1,8’i demir eksikliğinden kaynaklanıyor. Demir eksikliğinin görüldüğü yerlerde demir içeren besinlerin sağlanması gerekiyor.
Sağlık komisyonumuz sağlık konusundaki sorunları ve gelişmeleri küresel ölçekte araştırıp gerekli çözüm ve gelişmeleri kamusal bazda insanımızla paylaşmak, onları bilinçlendirmek ve yönetim erkine bir proje bazında sunmak amaçlı çalışmalar yapmaktadır.
SAĞLIK ALANINDAKİ TESPİT ETTİĞİMİZ BAŞLICA SORUNLAR
“HALK İÇİNDE MUTEBER BİR NESNE YOK DEVLET GİBİ,OLMAYA DEVLET CİHANDA BİR NEFES SIHHAT GİBİ.”
1. Toplum sağlığını bozan nedenlerin belirlenmesi,
2. Dünya sağlık normları ile ülkemizdeki sağlık seviyesindeki farkların araştırılması,
3. Sağlık sistemindeki mevzuatların iyileştirilmesi ve kanuni değişikliklerin yapılması,
4. Sağlıklı yaşam bilinci oluşturacak sosyal farkındalık ve önleyici tedbirlerin tanıtımının olması,
5. Sağlık sistemindeki toplumsal beklentilerin karşılanması,
6. İlaç sektöründeki dışa bağımlılık ve yerli üretim çözümlerinin geliştirilmesi,
7. Sağlık çalışanlarının ve hizmetli kadrosunun eğitimlerinin iyileştirilmesi,
8. Hasta doktor sorunları ve sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti önleyici tedbirlerin alınması,
9. Yeni sağlık yatırımları ve sistemdeki gelişmelerin tanıtılması,
10. Tıbbi cihazlarda gelişen teknoloji ve yerli üretim imkânlarının arttırılması,